Ayaktan tedavi denildiği zaman hastanede yatmaya gerek kalmadan yapılan tedaviler akla gelmektedir. Bu tedavilerin bir kısmı ilaçla yapılan tedavilerdir; bir kısmı da cerrahi tedavilerdir. Genellikle büyük ya da çoklu cerrahi girişimler ayaktan tedavi grubunda yer almamaktadırlar. Bazı ilaç tedavilerinin yakın gözlem altında hastanede yatırılarak yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla bu türden ilaçla yapılan tedaviler bile ayaktan tedavi kapsamının dışındadırlar.

Kulak, burun, ağız, boğaz, baş ve boyun ile ilgili olabilecek bir yakınma ile doktora başvuran hastalara tanı konulduğunda genellikle ilaçla, ameliyatla, ışınla veya bunların herhangi ikisi veya üçüyle birlikte tedavi yapılabileceği sonucuna varılır.

Ayaktan tedavi ile ilgili yazıda anlatılanların önemli bir kısmı ofiste yapılmakta olan küçük cerrahi girişimler veya ameliyatlardır. Bazı cerrahi tedavilerin hastanede yapılmalarına gerek yoktur. Bilindiği gibi, hastanede yapılan tedavilerde daha fazla zaman harcanmakta, daha çok kişiyle karşı karşıya gelmek zorunda kalınmakta ve zaman zaman kalabalıkla ve iş yoğunluklarıyla uğraşılması gerekmektedir.

Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Baş ve Boyun Cerrahisi uzmanlık alanı içinde yapılmakta olan ameliyatlar kulak, burun, ağız ve boğaz, boyun, yüz bölgesi, kafa tabanı gibi organ ve yapılara yöneliktir. Bu bölge hayati önem taşıyan birçok yapıyı barındırmaktadır. Dolayısıyla bazı ameliyatların etraftan duyulanlarla edinilen basit, risksiz girişimler olduğu şeklindeki düşüncenin her zaman doğru olmayabileceği akılda bulundurulmalıdır. Hastaların ve hasta yakınlarının dikkatli ve titiz bir inceleme ile bu kararları vermeleri iyi olur.

Ameliyata hazırlık denildiğinde esas olarak iki faaliyet anlatılmaktadır:

1. Ameliyat öncesinde hastanın anestezi için, genel olarak cerrahi girişimler için ve nihayet o ameliyata özel ameliyat öncesi tetkiklerini anlatır. Burada hastanın kan tetkiklerinin yapılması, kalp elektrosunun ve akciğer filminin çekilmesi, boy ve kilosunun ölçülmesi gibi incelemeler vardır. Kullanılmakta olan ancak kanamaya eğilimi artıran ilaçların veya anestezi için risk oluşturabilecek ilaçların ameliyattan önce kesilmesi, açlık halinin hatırlatılması, uygun giysiler ve diğer ihtiyaçlar hakkında bilgilendirme yapılması gerekir.

Kulak, burun, boğaz, baş ve boyun hastalıklarının cerrahi tedavilerinden sonra sıklıkla izlem (takip) gerekmektedir. Bu izlemlerin uzman doktorlar tarafından yapılması gereklidir.

Bazı ameliyatlardan sonra yara yeri iyileşinceye kadar gereken kontrol ve pansumanlar yeterli olabilmektedir;