Alerji İçin İlaç Tedavisi

Alerji tedavisinde kullanılan ilaçlar çok çeşitlidir. Bununla birlikte, en geniş kullanım alanı bulan iki tür ilaç vardır: Antihistamin ve kortizon. Her iki türün de çeşitli formları vardır. Antihistaminler en sık içmek için tabletler, kapsüller, şuruplar ve süspansiyonlar, sürmek için solüsyonlar, göze damlatmak için damlalar ve buruna sıkmak için spreyler, enjeksiyon için iğneler şeklinde üretilmiştir (Şekil 1).

Ş̧ekil 1. Alerji tedavisinde çok çeşitli ilaçlar kullanılmaktadır.

Kortizon ise enjeksiyon için hazırlanmış iğneler, sürmek için merhemler, kremler ve solüsyonlar, göze, kulağa ve buruna damlatmak için damlalar, içmek için tabletler ve şuruplar; alt solunum yolları ve akciğerler için solutmak amacıyla inhaler şeklinde üretilmiştir.

Alerji tedavisinde ilk tercih edilecek ilaç grubu, aksini gerektiren özel bir durum yoksa antihistaminlerdir. Acil ve/veya hayatı tehdit edecek derecede riskli bir durum varsa veya antihistaminlerin etkisi yeterli değilse kortizon kullanımı gerekebilmektedir.

Antihistamin ve kortizon dışında alerji tedavisi için kullanılmakta olan başka ilaçlar da bulunmaktadır. Lökotrien antagonistleri, dekonjestanlar, kromolin sodyum bu ilaçlara örnek olarak verilebilir. Hayatı tehdit eden şiddetli alerjik durumlarda doktor tarafından epinefrin (adrenalin) denilen ilaç da kullanılabilir. Antihistamin ve kortizon dışındaki  ilaçların kullanımı antihistaminlere ve kortizona kıyasla daha sınırlıdır.

Alerji için kullanılan ilaçların etkileri alerjinin farklı mekanizmalarla oluşturduğu şişkinlik, kızarıklık, kaşıntı, akıntı, hapşırma, sümük ve gözyaşı gibi salgılardaki artış gibi belirtileri ortadan kaldırmaya yöneliktir.

Geniş anlamda alerji tedavisinde, hangi ilacın hangi biçimdeki ürününün kullanılacağı hastalığın yerine, şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişebilmektedir. Örneğin egzema benzeri bir sulu deri yarasında kaşıntıyı azaltmak için derinin hasta olan bölgesine kortizonlu bir krem sürülüp, kaşıntıyı azaltmak için antihistamin içeren tablet (hap yutamayacak durumdaki bir hastada şurup) içirilebilir. Veya bazı arı sokması olgularında olduğu gibi acil ve hayatı tehdit eden solunum zorluğu durumunun varlığında, tablet veya şurup içirilerek o ilacın kana karışmasına kadar geçecek zamanı beklemek doğru değildir ve acil etki için iğne formunda kortizonla tedaviye başlanması gerekebilmektedir. Bu örnekler çoğaltılabilir. Doktor hastanın ihtiyacına göre ve hastalığın özelliğine gore ilaç tercih edecek ve önerilerde bulunacaktır.

Kulak Burun Boğaz Hastalıkları disiplininin ilgi alanında birçok alerjik hastalık bulunmaktadır. Bu hastalıklar hakkında ayrıntılı bilgi almak için sitemizde bulunan (www.onurcelik.com) ‘’Alerjik Kulak Burun Boğaz Hastalıkları’’ başlıklı yazı ve ’Alerji Kulağı Etkiler mi?’’ başlıklı yazı okunabilir.
Alerjinin en etkili tedavisinin alerji yapan etkenlerden uzak durmak olduğunu akılda bulundurmak gerekir.